EXPOSITIE 2005 DE BEUKRAND NISTELRODE
Breukrand
en Stenen Poort, samen beeldhouwen.
Beeldhouwers van de Breukrand zijn: Beeldhouwers van de Stenen
Poort zijn:
Maarten Luyk Anneke Janse
Ton Maria Nijhof Mieke Beijer
Angelo Alhaja Mojano Mien Paridaans
Hans van Uden Jan van de Pol
Annet de Wit
Van 9 mei tot en met 12 mei beeldhouwen de beeldhouwers van de
Stenen Poort en de Breukrand gezamenlijk op het werkterrein van
de Breukrand in Nistelrode, Weverstraat 32. Het werkterrein is voor
publiek toegankelijk vanaf 15 uur.
Na deze werkweek volgt een expositie. De expositie
wordt gehouden op 14, 15 en 16 mei van 13 tot 18 uur.
George Kabel en zijn werk
George
Kabel is vanaf zijn geboorte (1955) slechthorend en sedert zijn
dertigste jaar blind. Hij volgde geen kunstzinnige opleiding. In
zijn "ziende"-periode waren tekenen en schilderen een
belangrijke vrijetijdsbesteding. Nadat hij blind werd, bleef voor
hem alleen de mogelijkheid van het aanraken van ruimtelijke kunst
over.
Via excursies en bezoeken aan musea en beeldentuinen maakte hij
kennis met het op de tast waarnemen van beeldende kunst. Later bezocht
hij beeldhouw workshops en leerde hij de beginselen van het hakken
en vormgeven in steen.
De omschakeling van het zien naar het aanraken van kunst, gaat
niet zonder slag of stoot. Het voelen met de handen is een geheel
andere manier van waarnemen dan zien. Zijn grote probleem en worsteling
blijft het zoeken naar de esthetische sensatie via de tast. Hij
vraagt zich af of het aanraken en betasten van kunstwerken hem hetzelfde
esthetisch genoegen kan geven zoals hij voorheen ervaarde vanuit
de visuele waarneming. Een andere vraag die hij zich steeds stelt:
wat betekent een kunstwerk (dat via de visus is ontstaan) voor een
blinde persoon als hij/zij het enkel kan betasten.
Kleurschakeringen,
schaduwwerkingen, dieptewerking door licht, context zijn belangrijke
factoren die meespelen in de expressie van het kunstwerk Maar ze
zijn op de tast niet of onvoldoende waar te nemen. Bovendien maken
beeldend kunstenaars doelbewust gebruik van optische illusies om
bepaalde effecten te bereiken. Deze vormen van 'gezichtsbedrog'
zijn of niet voelbaar of ze vallen juist door de mand bij het aftasten.
Een alledaags voorbeeld kan dit illustreren: een stok die in het
water staat, lijkt in de weerspiegeling van het water geknakt te
zijn, maar als je het aanraakt blijkt die gewoon recht te zijn.
Uitdaging is om te onderzoeken of de tastzin om de tuin kan worden
geleid, zoals dat bij de visuele waarneming gebeurt. Om hier een
bevredigend antwoord op te kunnen vinden, besloot hij zelf te gaan
experimenteren met ruimtelijke vormgeving vanuit de tast.
Sinds
enkele jaren houdt hij zich bezig met beeldend vormen in keramiek,
steen en brons.
In het najaar van 1994 startte hij met een serie torso's en koppen
in keramiek. Hij wilde ontdekken hoe expressief een lichaam of een
hoofd kan voelen en hoe deze in klei is om te zetten. Hij bemerkte
dat realistisch werken weliswaar haalbaar, maar ook bijzonder lastig
is. Het bleek bijvoorbeeld moeilijk om een verleidelijke glimlach
of een uitdagende pose op de tast uit te beelden. Deze ervaring
leidde tot een meer abstractere werkwijze gecombineerd met andere
uitdrukkingswijzen die ook op de tast waarneembaar zijn.
Vanaf 1996 ging hij zich ook toeleggen op het hakken in steen.
Hij sloot zich aan bij een groep 'open-atelier' deelnemers onder
leiding van de Eindhovense beeldhouwer Henk Oddens.
Het werken in steen biedt, vergeleken met klei, meer mogelijkheden
om te experimenteren met het bewerken van oppervlakten. Steen levert
ook andere voelgewaarwordingen op dan keramiek. Daar tegenover staat,
dat George kKabel het zeer lastig vindt om in steen figuratief te
werken. Dit heeft te maken met het feit dat hakken in steen het
weghalen van materiaal impliceert om zodoende de vorm over te houden.
Als er per ongeluk teveel steen is weggehakt, dan is dat onherroepelijk.
Bij het boetseren met klei is het mogelijk de vorm op te bouwen,
dat wil zeggen net zo lang klei toe te voegen of weg te halen totdat
er een bevredigende vorm overblijft.
De vormgeving in steen is bij hem dan ook anders dan in klei.
Het
gaat hem bij stenen objecten om voelbare vormen waarbij het accent
ligt op lijnen, vlakken en oppervlaktestructuren. Niet de inhoud,
maar de vorm op zich is van primair belang. De uitgebeelde suggestie
van beweging is een herkenbaar thema geworden: het gaat om de verandering,
een metamorfose naar onbekende bestemmingen, een doelgerichtheid
zonder vooraf bepaald doel. Zo is ook zijn werkwijze te kenschetsen.
De uiteindelijke vorm van het kunstwerk ontstaat niet vooraf als
idee, maar geleidelijk, tijdens het hakken in de steen.
Het uitbeelden via de tast levert beperkingen op wat betreft afmetingen,
toepassing van materialen, gebruik van gereedschap. Niettemin houdt
hij voor ogen dat hij ondanks deze beperkingen zich als beeldend
kunstenaar kan ontwikkelen.
Zijn werk is vanuit de tast ontstaan. De objecten moeten daarom
vooral ook aangeraakt worden. De visuele impressie alleen is niet
voldoende. Het aanraken levert een eigen, directe gewaarwording
met een eigen zeggingskracht in een andere vormtaal. Wij leven in
een cultuur waar aanraken helaas nog in de taboesfeer ligt.
Toch kan het betasten van kunstwerken een activiteit zijn, die (ook
voor de toeschouwer die dat niet gewend is) een extra dimensie oplevert
in het genieten van kunst.
Het recente werk van George Kabel is over het algemeen abstract.
Voor dit werk geldt dat men niet zozeer let op wat het voorstelt,
maar op de lijnvoering en hoe het via de handen aanvoelt. Karakteristiek
zijn de transformaties van geometrische naar organische vormen en
de suggestie van beweging.
Hij karakteriseert zijn kunstwerken als 'gestolde experimenten'.
Het zijn stollingen en momentopnamen tegelijk, als stadia in zijn
creatieve ontwikkeling in kunst op de tast.
Exposities
van George Kabel:
1997 Openbare bibliotheek van Tilburg
1998 Bartimeüs te Zeist
1998 manifestatie 'Bloem en tuin' in Nuenen
1999 Slot Zeist
2000 gemeentemuseum en stadskantoor Elburg
2001 Cultuurhistorisch musem Huizen en Visio Huizen
2002 gemeentemuseum van Wijk bij Duurstede
2002 Vlasborch te Vught
2003 Stenen Poort Borkel en Schaft
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met:
George Kabel
Batenhof 5
5616 SM Eindhoven
Tel. 040 - 2523733
E-mail: georgekabel@hotmail.com
|